Kleine en grote verdrietjes

Ik kan niet huilen...of beter gezegd...het lukt me bijna nooit om te huilen. Toch niet het echte huilen om iets te verwerken. Het gaat gewoon niet. Natuurlijk zijn er momenten wanneer ik de stortvloed aan tranen niet kan tegenhouden. Als ik bijvoorbeeld afscheid moet nemen van iemand die ik zeer graag heb. Dan is het telkens weer alsof er een stukje van mezelf afsterft.

Op de meest rare momenten komt dat verdriet dan weer bovendrijven...als ik zijn of haar favoriete muziek hoor spelen of als ik hetzelfde parfum ruik bij iemand anders. Dat verdriet is echter altijd gecontroleerd en samen met de traan kan ik er ook bij glimlachen want ik vind het mooi dat ik op die manier fijne herinneringen aan die persoon kan oproepen uit mijn geheugen. Zo laat iedereen wel wat sporen na in andermans leven en bepaalt het op één of andere manier hoe je zelf in het leven staat.

'Traantje, jij zit gevangen'

Het rare is dat ik eigenlijk wel een zeer gevoelig persoon ben en oprecht geëmotioneerd kan zijn bij een mooie film of wanneer breekbare muziek mijn oren streelt. Ik kan tranen in mijn ogen krijgen als mijn neefje op mijn schoot kruipt en in mijn oor fluistert dat hij mij graag ziet of als ik helemaal in beslag genomen wordt door een goed concert. Maar als ik vastzit in mijn eigen gedachten, emoties, de chaos in mijn hoofd,...dan blokkeer ik volledig. Ik zit dan zo vast dat ook mijn tranen zich opsluiten in mijn lichaam.

Onder geen beding vinden die tranen de weg naar buiten en het stapelt zich alleen maar op...ik ben een kei in het verdringen van alles, ik probeer het weg te lachen of ik hoop dat het vroeg of laat wel zal overwaaien. Wat natuurlijk onzin is. Het is dwaas te denken dat het zichzelf oplost om daarna niet dubbelhard terug gesmeten te worden in mijn gezicht. Maar wat doe ik eraan?

Het is zo moeilijk om de gedachtenstroom en de opgekropte emoties een halt toe te roepen. 'Huil maar eens goed, meisje', zou mijn grootmoeder zeggen. 'Dan is het er allemaal uit, dat lucht op.' Ik kan het niet. Zeker niet in het bijzijn van anderen. Dan nog liever ergens alleen wegkruipen in een hoekje, krampachtig proberen om de traantjes te laten vloeien...altijd zonder resultaat.

Licht

De laatste maanden wordt de krop in mijn keel steeds groter. Is het dit wintergevoel dat zich al een tijdje in mijn lichaam nestelt, een warm plekje opzoekt en de melancholie grootser laat aanvoelen dan anders? Geen idee. Je kan zelfs niet zeggen dat het echt winter is en toch... overvalt me een soort van weemoed.

Ik ben natuurlijk wel iemand die licht nodig heeft. Geen kunstlicht maar zonlicht, veel zonlicht. De warmte die mijn huid streelt en ervan genieten om in lichte kledij buiten rond te lopen of ontspannen op een terrasje te zitten. Ik verlang zo naar dat moment. Ja inderdaad, ik ben op dat vlak een wandelend cliché. Vrouwen zijn nu eenmaal gevoeliger voor de winterblues. Ik word meteen een pak beter gehumeurd en energieker als het een zonnige dag is. Dus misschien is het dat wel.

De natuur herstelt

Net zoals de natuur zichzelf altijd herstelt en in evenwicht brengt, zo gebeurt het ook in mijn lichaam. Het zoekt een manier om alle emoties toch te verwerken en dat gebeurt niet altijd op de meest 'normale' wijze.

Zo gebeurt het wel eens dat ik ergens heel hard om iets moet lachen en midden in die schaterlach voel ik mijn mondhoeken naar beneden trekken zodat ik bijna moet huilen. En niet gewoon huilen, neen, snikken, naar adem snakkend. Alsof er ergens diep in mijn lichaam een klein verdrietje naar boven is gesukkeld en een uitweg heeft gevonden. Ik weet absoluut niet waar dat verdrietje vandaan komt, laat staan hoe lang het daar al zat.

Misschien zijn het wel meerdere verdrietjes. Maar ineens is het daar en er is geen weg terug. Dan moet ik opletten, het kropje in mijn keel tijdig laten omkeren, om niet in een onophoudelijke huilbui verzeild te geraken. Het is immers redelijk belachelijk om midden in een groep van mensen ineens onophoudelijk te beginnen janken.

Kleine en grote muziekjes

Ik heb gemerkt dat muziek op één of andere manier toch wel een bepaalde uitwerking op mij heeft. Het heeft me door de jaren heen al meerdere keren als een troostende deken omarmt.

Als ik eindelijk mijn rust heb gevonden en me, na een dagje me-time, neervlei in een stoel met een glas wijn in de hand, een mooi muziekje op de achtergrond en geniet van de stilte...ja, dan komen soms de diepste emoties naar boven, ongecontroleerd...het zijn zo van die momenten waarbij, mocht er op dat iemand bij jou in de buurt zijn en vragen wat er scheelt, dat het antwoord ongetwijfeld een snikkend 'ik weet het niet,' zou zijn. Omdat je op dat moment niets kan bedenken, het lijkt alsof je alles toch goed voor elkaar hebt. Maar het zijn de opgekropte verdrietjes van maanden terug die stilletjes aan de ruimte hebben gevonden om zichzelf en de daarbij horende tranen, toe te laten.

Ik heb geleerd om mijn tranen op die momenten niet meer tegen te houden. Dan zit ik toch alleen, heeft niemand er last van en ja, je voelt je alleen en ellendig en belachelijk en heel verdrietig om...ja, om wat eigenlijk?

Als kind begreep ik dit niet altijd maar nu besef ik dat het een uitbarsting is van kleine tranenwolkjes die samen één grote traanvulkaan geworden zijn. En zoals dat met vulkanen gaat, vroeg of laat barsten ze wel eens uit, met alle gevolgen vandien. De grond in en rondom die vulkaan kan veel verwoesten maar vulkanische as en lava zijn echter ook zeer vruchtbaar en zorgen voor een nieuwe bodem/basis om weer verder te gaan. Dus dat is helemaal niet erg.

Echt niet.

Liefs Lily

*Illustraties: Kathy De Wit.

Het kind in mij zal nooit echt verdwijnen en ik ben daar eerlijk gezegd trots op. Vrienden en collega's verbazen zich soms over het feit hoe dolenthousiast ik kan zijn over iets klein. Hoe springerig ik kan doen als ik goed nieuws krijg of hoe mijn ogen twinkelen als ik een lekker snoepje heb gekocht. Nog nooit heb ik me daarover geschaamd.


Dat is de 'schuld' van Peter Pan en De Kleine Prins. Als je tenminste van schuld kan spreken...deze verhalen zijn waarschijnlijk op één of andere manier mijn redding geweest. Ik heb mezelf plechtig beloofd altijd te blijven geloven in het bestaan van elfjes en kabouters. Nooit zou ik me laten verleiden door de stugge regels van de maatschappij, het strenge maatpak en de algemeen geldende conventies van hoe men zich hoort te gedragen. Want de meeste volwassenen in die verhalen leken me allemaal zo serieus, alsof alle levenslust uit hen weggevloeid was. Dat zou mij niet overkomen.


Natuurlijk ben ik er niet helemaal aan ontsnapt. Hoe graag ik het soms ook zou willen om op een saaie receptie gek rond te springen, bellen te blazen of confetti te gooien..., dat doe ik dan net niet. Eerlijk is eerlijk, het kriebelt op dat moment enorm om daar wel aan toe te geven en ik ben jaloers als er kinderen zijn die doen alsof er geen volwassenen zijn en energiek hun gang gaan. Geen schaamte als ze verstoppertje spelen onder de tafels of tikkertje in het gras buiten. Heerlijk toch.

Soms probeer ik weg te vluchten van de oppervlakkige grotemensenpraat om met hen mee te doen. In het begin kijken de kleintjes raar en met argwaan naar me. Tot ik als het ware het kind in me loslaat en helemaal opga in het spel. Dat zijn fijne momenten die ik ten volle beleef en die mij rust brengen. Ook al hang ik dan omgekeerd aan een boomtak te bengelen.

Vrijheid

Waar je als volwassene ook niet aan ontsnapt is het feit dat we spijtig genoeg leven in een consumptiemaatschappij die onderhevig is aan economische wetten. Met andere woorden...wil je iets hebben of bereiken, is er toch altijd geld mee gemoeid. Als ik op reis wil gaan, zal het niet gratis zijn. Evenmin kan ik beslissen om twee maanden niets te doen en te herbronnen want de hypothecaire lening moet betaald worden, er zijn deadlines te halen op het werk en er moeten andere rekeningen worden betaald. De Westerse wereld is een vrije wereld zeggen ze. Vraag is: wie zijn 'ze'? Waarom voel ik me dan niet vrij? Dat is natuurlijk het grote verschil met het kind-zijn. Je hoeft je daar niet om te bekommeren. In normale omstandigheden toch niet. 

En ja, soms ben ik daar jaloers op. Dat naïeve, onbezonnen en ambitieuze dat kinderen en jongeren vaak in zich dragen, nog niet echt doordrongen van frustraties, bitterheid en wanhoop.

Mensen die dromen en er alles aan doen om die droom waar te maken. Bovenal het overtuigde enthousiasme waarmee ze zonder angst die weg bewandelen die ze voor zichzelf hebben uitgestippeld. Waarom zijn de meesten van ons zo bang geworden? En waarom hebben de meesten onder ons die dromen opgeborgen omdat het te druk is, we er geen tijd meer voor vrijmaken, de hoop hebben opgegeven dat het ooit iets wordt?

Kabouters en elfjes

Ik geef het toe, ik geloof niet meer in kabouters en elfjes maar ik geloof wel in mezelf. Dat besef is niet plots opgedoken en de angst voor het onbekende, voor het opgeven van de droom, steekt af en toe nog eens de kop op. Dan kijk ik in de spiegel en zie ik de frons op mijn voorhoofd, de wanhoop in mijn ogen. Dat beeld lijkt dan zo sterk op het beeld van iemand die ik niet wil zijn dat ik onmiddellijk denk aan de belofte die ik als kind met mezelf heb gemaakt. Ik zal geen saaie, gefrustreerde vrouw worden die niet meer kan genieten van het leven. Ik zal blijven dromen, niet opgeven en altijd mijn enthousiasme en dat beetje kind-zijn bewaren. Het beeld van kabouters en elfjes is dus nooit ver weg om me daaraan te herinneren. En als jullie me nu willen excuseren...ik ga buiten 'potteke stamp' spelen.

Liefs Lily

Illustraties: Kathy De Wit

Yvonne in het park

Ze zit daar weer op dezelfde plek, het derde bankje van rechts in het park waar ik zo'n drie keer per week een half uurtje ga lopen. Ze heeft geluk vandaag. De zon schijnt en ze geniet duidelijk van de warmte die haar gezicht streelt. Het boek dat ze aan het lezen is, ligt op haar schoot. Het is nu al het vierde rondje dat ik loop en dus ook de vierde keer dat ik haar zie. En elke keer opnieuw tovert ze haar mooiste glimlach tevoorschijn en zegt ze goedemiddag. Oprecht goedemiddag, niet zo'n binnensmonds gemompeld 'hallo' of een half knikje met het hoofd, nee, gemeend en vol liefde, duidelijk gearticuleerd, vol overgave, elke keer opnieuw. Ze doet dit bij iedereen die haar pad kruist maar niet iedereen is daar even blij mee. De meesten lopen snel door, slechts een kleine minderheid lacht terug. Het laat haar koud. Koppig en moedig blijft ze doorgaan met die stevige glimlach van haar. Ze weet dat ik straks gewoon gezellig naast haar kom zitten. Ze vindt het zelfs niet erg dat ik bezweet ben. En ik weet dat mijn flesje water klaar zal staan, gekoeld in haar koelbox. Enkele maanden geleden ben ik met haar aan de praat geraakt en sindsdien kletsen we erop los na mijn loopsessie. Die gesprekjes herinneren me aan mijn jeugdjaren. In de zomervakanties heb ik menig uur in de tuin gespeeld en 's avonds zaten we vaak op een bankje in de tuin, mijn grootouders en ik. Het zijn mooie herinneringen en als ik met haar op dat bankje in de zon zit, voelt het vertrouwd aan. Yvonne Haar naam is Yvonne. 83 is ze maar ze ziet er 65 jaar uit. Haar helderblauwe ogen stralen een enorme levenslust uit. Daarbovenop is ze enorm mee met haar tijd. Trots wist ze me vorige week te vertellen dat ze een nieuwe Mac had gekocht. 'Zo eentje om open te klappen,' zei ze. Ze bedoelde een laptop.

'Dan kan ik met mijn kleindochter praten via Skype, ze woont nu in New York.' 'Of je kan nieuwe vrienden maken op het internet,' zei ik haar. Maar daar begon ze niet aan. Dat was tegen haar principes. Nieuwe mensen ontmoeten, dat moet spontaan gebeuren en in wat voor haar de 'echte' wereld is. Want dat zijn de mooiste herinneringen aan elkaar. Ik weet nog heel goed hoe ik me voelde, of hoe een bepaalde persoon eruit zag, wat de setting was, als ik met mijn vrienden spreek over hoe we elkaar hebben ontmoet. Maar wie weet nu welk parfum je droeg, hoe je haar eruit zag, met welke intonatie je iets zei, in welk donker café of op welk concert jullie aan elkaar werden voorgesteld of met elkaar zijn beginnen te praten, als je vanachter een lichtgevend scherm praat? Dat brengt geen zoden aan de dijk... Ik vraag haar of dit de reden is waarom ze zo vriendelijk is tegen iedereen? Om nieuwe mensen te ontmoeten? Ze lacht haar witte tanden bloot. 'Ik doe het vooral om de verzuring tegen te gaan. We leven steeds meer in onze eigen, haastige wereld en zijn niet altijd even vriendelijk voor elkaar, maken voor niets tijd. Zelfs een wandeling moet gepland worden. En ik vraag me af waarom. Dus probeer ik er iets aan te doen. En kijk tot wat het al heeft geleid...we zitten hier toch maar mooi te genieten van elkaars gezelschap.' Gelukkig oud worden 'Ja, dat is waar.' En ik lach omdat ze me in elk gesprek wat levenswijsheid bijbrengt van hoe ik het best de dag doorkom als ik een hoopje ellende ben tot hoe ik het best omga met verliefdheden, relaties,.... En die raad probeer ik op te volgen want ik wil, net als zij, gelukkig oud worden. Mijn Smartphone zoemt in mijn handtas. De mails van het werk zijn opgehaald maar ik negeer het allemaal. Ik sluit mijn ogen, laat de zon op mijn gezicht schijnen en geniet van het moment. 'Heerlijk toch, die stilte?' zeg ik haar. Maar ik hoor niets terug. Ik open mijn ogen en kijk naast me. Ze lijkt te slapen en ik neem het boek uit haar handen. Terwijl ik dat doe, slaakt ze een diepe zucht... Lily *Illustratie: Kathy De Wit

Gij zult gelukkig zijn (ook te lezen op http://www.ziezozon.com/)

Gij zult gelukkig zijn...het klinkt bijna als het elfde gebod, iemand die me met de vinger wijst en eist dat ik gelukkig zal zijn. Het komt soms over als iets om bang voor te zijn. Als ik een boekenwinkel binnen stap, slaan de zelfhulpboeken me vaak om de oren met titels als 'Tips om gelukkig te zijn', 'Hoe word ik echt gelukkig?', 'Handleiding voor het geluk' en ga zo maar door.

Het lijkt wel alsof ik om de haverklap geconfronteerd wordt met beelden, woorden, vragen... die mij doen geloven dat ik er alles aan moet doen om vooral gelukkig te zijn. Koop dat boekje! Sport! Ga naar die tentoonstelling! Volg die cursus mindfulness...! Je zou er zelfs aan beginnen twijfelen of je wel goed bezig bent. Volg de tips van de experts en pas dan kan je het echte geluk leren kennen. En wat is dat dan, het 'echte' geluk? Ben ik niet gelukkig dan?

Gelukscultuur?

Geluk, dat maak je zelf en jij bepaalt wat dat geluk voor jou betekent. Niet? Of leven we in een soort van 'gelukscultuur' waar amper plaats is voor een vleugje tristesse, een tegenslag, een slechte dag? Soms denk ik dat. We hebben toch allemaal af en toe een dipje. Soms zelf zonder reden. En af en toe duurt dat dipje langer dan we willen. Is dat erg? Niet altijd lijkt me. Maar wat vaak gebeurt, is dat we naar de dokter stappen en een pilletje vragen om beter te slapen, want de werkgever blijft het niet appreciëren dat je niet naar behoren functioneert. Of een pilletje om je een beetje vrolijker te voelen overdag. Laten we er vooral voor zorgen dat niemand weet dat het niet zo goed gaat met ons, want er zijn zoveel mensen die op ons rekenen, die verwachten dat we presteren, dat we een goede mama zijn, dat we...je weet wel.

Het lijkt me dat die zogenaamde 'gelukscultuur' langzaam onze maatschappij is binnen gesijpeld. Een maatschappij waarin we het onszelf niet toelaten om te huilen of te tieren of toch niet in die mate zoals we dat zelf zouden willen. Het is hetzelfde met het rouwproces waar we steeds sneller door moeten. Leren leven met het verlies van een dierbare duurt vaak jaren, zeker als het om het verlies van een levenspartner gaat. Maar na twee weken vinden de meeste werkgevers dat het grootste verdriet toch al verwerkt zou moeten zijn en er wordt dan ook verwacht dat je hetzelfde presteert als voorheen. Wanneer je af en toe een moeilijke dag of week hebt omdat er een aantal dagen zijn die je, meer dan andere, doen herinneren aan die persoon (zoals verjaardag, Kerstmis, ...) zegt iedereen wel dat ze het snappen maar eigenlijk verwachten ze toch dat er nu ook niet te dramatisch over moet gedaan worden. Tijd heelt alle wonden, neen? Pijn en verdriet worden steeds meer verdrongen in onze maatschappij maar uit ons dagelijks leven. Raar toch? Lachen, huilen, pijn en verdriet zijn toch inherent aan ons mens-zijn?

Dan moet je vooral niet schrikken als je leest dat het suïcidecijfer in Vlaanderen 1,5 keer hoger ligt dan het gemiddelde in de Europese Unie.. Het ligt aan de economische crisis, zeggen ze dan.1 Ik denk eerder dat het ligt aan het feit dat het een taboe is om je niet goed in je vel te voelen. En zoals dat gaat, met alles wat taboe is, wordt er amper over gepraat, is er geen klankbord, geen netwerk om op terug te vallen. Erover praten met je vrienden is zelfs moeilijk. Ik weet dat ik deze stellingen nu een beetje op de flessen trek en er is misschien een zekere mate van overdrijving in terug te vinden. Maar toch is het volgens mij een algemene trend die aan een opmars bezig is.

Zelfmedelijden en tristesse, het mag

En ik vind dit jammer. Het kan immers soms ook deugd doen om je even te wentelen in dat zelfmedelijden, om jezelf tijd te geven om triest te zijn, om het verlies van dierbaren te verwerken. Het zou toch maar erg zijn om die mensen zomaar te 'vergeten?'


Als die iemand zoveel voor jou heeft betekent, verdient die persoon een plaats in je hart. En lijkt het mij normaal dat er samen met de mooie herinneringen in sommige periodes ook ruimte moet zijn voor verdriet. Laat het toe en kruip desnoods een hele dag in de zetel.

Het is ook ok om geen enkele reden te hebben om ongelukkig te zijn maar om je toch slecht te voelen. Straks verleren we het nog om om te gaan met verdriet, verlies, pijn of een slechte dag.

Weet je...Misschien moeten we niet zo hard proberen om gelukkig te zijn. Misschien is het niet eens zo slecht om af en toe ook een vleugje melancholie en droefheid over ons heen te laten komen en ons er helemaal in te wentelen. Dat kan deugd doen en nieuwe perspectieven openen want je hebt jezelf tijd en ruimte gegeven om even stil te staan bij jezelf.

Hoe zit dat met mij? Ik denk dat ik mezelf 'gelukkig' kan noemen. Maar ik vul dat begrip zelf in. Voor mij betekent het dat ik plezier heb in datgene wat ik doe, dat ik blij ben met kleine dingen...dat ik het mezelf toelaat af en toe een sombere gedachte te hebben. Geef mij maar een witte wolk met af en toe een vleugje grijs zodat ik weer besef wat het is als er een streepje zonlicht haar weg vindt door die grijze massa. En weet je? Daar word ik vrolijk van.

Lily

Illustraties Kathy De Wit

http://happythings.tumblr.com/

Loslaten (ook te lezen op www.ziezozon.com!)

Hoe neem je afscheid van iemand waar je geen afscheid van wil nemen? Hoe laat je los als heel je lichaam schreeuwt dat je het wil vasthouden? Al vanaf de geboorte worden we geconfronteerd met afscheid nemen: van knuffels, mensen, dieren, plaatsen, periodes, ... Je denkt dan dat je er gemakkelijker mee omgaat als je ouder wordt maar ik moet tot mijn scha en schande vaststellen dat ik het er nog steeds heel moeilijk mee heb. Misschien is dat ook omdat je van steeds meer mensen afscheid moet nemen en periodes moet afsluiten.

Wanneer ik met afscheid wordt geconfronteerd, lijkt het op dat moment alsof mijn verstand en mijn hart een gevecht laten plaatsvinden in mijn lichaam en ik kan er niets aan doen. Het is een gevecht tussen verdriet en proberen om het te begrijpen. Ik ben natuurlijk eerder melancholisch van aard en dat helpt niet echt. Maar toch...mensen, gebeurtenissen, locaties, herinneringen,...ze blijven in mijn hoofd zitten, zijn als het ware verankerd in mijn lichaam en ik denk er soms met weemoed aan terug. Vooral als iemand afscheid van je neemt zonder dat je er iets in te zeggen hebt. Vriendschappen die om een dwaze reden kapot gaan, mensen die er bewust voor kiezen om dood te gaan, ... maar ook de anderen, die door een ziekte of ongeval uit je leven worden weggerukt.

LEVENSKUNST

De kunst van het leven is leren omgaan met verlies. Het verlies van liefdes, vriendschappen, je strakke huid, je jonge lichaam, ... . Elke dag opnieuw worden we ermee geconfronteerd. Het ene verlies is natuurlijk het andere niet. Als je gedwongen wordt om los te laten, doet het nog meer pijn. Maar wat doe je eraan? Je leert ermee leven en je probeert een reden te bedenken of begrip op te brengen waarom het gelopen is zoals het is gelopen. Ik ben de laatste om bij de pakken neer te zitten of om me bij een situatie neer te leggen en dat maakt het niet gemakkelijk om los te laten, integendeel.

Diep vanbinnen besef je wel dat krampachtig vasthouden aan iets onbestaande geen oplossing is dus je doet verder. 'Je moet er tijd over laten gaan meiske', zei mijn grootmoeder wel eens. Ja, tijd helpt een beetje. Maar soms, op een onbewaakt moment, net wanneer je dacht dat je alles een plaats had gegeven in het kastje in die bovenkamer van je, word je door een liedje op de radio of een geur weer plotsklaps terug gekatapulteerd naar die tijd en die verloren herinnering. Dan lach je en wil je huilen tegelijkertijd en dan besef je, dat dat hart van jou maar zeer weinig nodig heeft om die intense emoties terug op te roepen.

LEVENSLUST

Soms moet je ook afscheid nemen van jezelf, je oude ik. Dan merk je plots dat je niet meer achter dezelfde principes staat als voorheen. Natuurlijk ben je vandaag een ander persoon dan pakweg tien of twintig jaar geleden. Hoe raar het misschien ook klinkt, als er één ding is waar ik geen moeite mee heb om het los te laten, dan is het mijn vroegere ik. De 'ik' als tiener, de 'ik' als twintiger. Die periodes en dat verleden hebben me gemaakt tot wie ik nu ben. Misschien moet ik de verloren gegane vriendschappen, liefdes en de veranderingen in mijn lichaam op dezelfde manier bekijken. Alles waarvan ik afscheid heb moeten nemen, heeft me immers gemaakt tot de persoon die ik nu ben.

Soms zijn het zelfs mensen die ik kort maar intens in mijn leven heb mogen meemaken. Maar ze hebben misschien wel een zeer belangrijke rol gespeeld. Zo herinner ik me een zeer fijn gesprek over het leven en de liefdes met iemand die ik op de trein had ontmoet.

Die persoon heeft op dat half uurtje mijn blik verruimd en was de 'trigger' voor een aantal beslissingen die ik later zou nemen. Ik heb die persoon nooit meer ontmoet maar ik zal dat gesprek nooit vergeten. De dood van een vriendin heeft gezorgd voor een ontmoeting met een zeer mooi iemand en die iemand is nu een goede vriendin geworden. Op één of andere manier klikte het direct, we hadden beiden het gevoel dat we elkaar al jaren kenden. Ze tekent nu de illustraties bij mijn columns en deze samenwerking is een weg die we samen afleggen, een weg die spontaan tot stand is gekomen. Het lijkt alsof het zo moest en het voelt goed.

Al die gebeurtenissen samen geven mij levenslust, laten me voelen dat ik leef. Hoe verdrietig het leven mij ook maakt, het maakt me op andere momenten ook zo gelukkig. Ik ben blij dat ik het verschil ken tussen verdriet en intens, puur geluk. Ik heb mogen ervaren wat echte liefde is, wat soulmates zijn, maar van sommigen heb ik ook afscheid moeten nemen.

FOZZIE

Mijn moeder belt omdat ze de zolder aan het opruimen is en ze vraagt wat ze met 'Fozzie' moet doen. Ik herinner me plots het beeld van mij als klein meisje die samen met mijn vader in de speelgoedwinkel staat en ik mag een knuffelbeer kiezen. De Muppet Show was toen één van mijn favoriete TV- programma's. Mijn broer, die vier jaar jonger is, wou Kermit De Kikker maar mijn ogen zochten 'Fozzie,' de rosse beer met het wit-met-roze-bollen-strikje en een bruin hoedje op. Gedurende al die tijd had hij een speciaal plekje op mijn kamer maar ooit is hij toch eens in een doos beland. 'Hou hem maar opzij', zeg ik haar, met een glimlach op mijn gezicht. 'Ik neem hem de volgende keer wel mee naar huis.' Ik lach en leg de telefoon neer.

Misschien daarom dat ik zoveel hou van mijn 'herinneringendoos die nu in de kleerkast opgeborgen staat. Af en toe snuister ik er nog eens in en denk ik aan mooie, vervlogen tijden. Het zit vol met postkaarten, brieven, kleine hebbedingetjes uit het verleden. Dan besef ik dat zonder dat afscheid, zonder deze soms ook pijnlijke herinneringen, ik hier nu waarschijnlijk ook niet zo van zou kunnen genieten, laat staan erover schrijven.

Dus dank je...diegenen die me doorheen de jaren 'levenslust' hebben gegeven, mijn blik hebben verruimd, me hebben geleerd wat liefde en vriendschap is. Diegenen die er niet meer zijn hebben voor altijd een plekje in mijn figuurlijke bovenkamer maar nog meer in dat pompend hart van mij. En de anderen, die ik graag nog eens zou zien, die op deze aardbol een ander leven hebben opgebouwd, zonder mij...Ik zou zo graag weten of jullie gelukkig zijn. En ik hoop dat we elkaar toch, vroeg of laat, tegen het lijf lopen en samen gewoon 'gewoon' kunnen zijn.

Liefs Lily

*illustraties Kathy De Wit.

Verbondenheid

Illustratie Kathy De Wit


Er zijn zo van die periodes dat het lijkt alsof de hemel op je hoofd zal vallen en dat alles waar je ooit van hebt gedroomd, in duizend stukjes zal uiteenspatten. Je houdt je recht en je probeert de klap te ontwijken want anders zullen er gewonden vallen. Maar wonder boven wonder houd je jezelf toch staande in de wereld.

Je ademt, je eet, je doet de afwas, je presteert op het werk, kortom alle dagdagelijkse dingen die anderen van je verwachten dat je ze doet, vervul je.

En dan krijg je een link doorgestuurd op je facebookprofiel. Een lezing over 'the power of vulnerability'. Je fronst de wenkbrauwen en ergens in je lichaam begint een proces op gang te komen want jezelf kwetsbaar opstellen, daar ben je niet zo goed in. Eerlijk gezegd begrijp je niet hoe dat voordelen kan hebben, laat staan één of andere bron van kracht waaruit je kan putten. Ervaring heeft je geleerd dat je er eigenlijk alleen maar ongemakkelijk van wordt omdat je iets hebt gezegd dat ooit wel eens tegen jou gebruikt kan worden. Je kan het toch maar beter allemaal ergens ver weg in je gedachten verstoppen. En zoals dat gaat met dingen die je goed verstopt, kan het wel eens zijn dat je vergeet dat je het daar ooit hebt achtergelaten.

Ik start het filmpje met zeer veel argwaan want ik heb het gevoel dat het weer een new age kinda love & piece-filmpje zal zijn. Maar de vrouw die de lezing geeft, Brene Brown (whats in a name), blijkt gevoel voor humor en zelfkritiek te hebben en dat bevalt me wel. Het moet gezegd worden, ze zorgt ervoor dat je geboeid blijft luisteren. Vooral omdat haar betoog doorspekt is met persoonlijke verhalen en inzichten waarbij ze zichzelf niet altijd even serieus neemt.

Ze heeft het over een aantal aspecten zoals verbondenheid, volgens haar de reden waarom we hier op deze wereld zijn. Het verbonden voelen met anderen geeft immers zin en betekenis aan onze levens. Maar om zich echt verbonden te kunnen voelen, moeten we ons kwetsbaar opstellen, ervoor zorgen dat we gezien worden, zoals we echt zijn, ons authentieke zelf blootleggen aan de anderen. En daar wringt vaak het schoentje. Het vergt moed om jezelf kwetsbaar op te stellen, om soms de sprong in het duister te nemen zonder te weten of de uitkomst goed of slecht zal zijn, om jezelf toe te staan dat je niet perfect bent. Om op te houden met iemand die te zijn die je denkt dat je moet zijn.

Die kwetsbaarheid die vaak schaamte, onzekerheid en angst met zich meebrengt, blijkt echter ook een bron van vreugde, geluk, creativiteit en liefde te zijn. Vaak onzichtbaar voor ons omdat we het onszelf hebben aangeleerd om alle slechte dingen te onderdrukken of in een hoekje te stoppen. Met als gevolg dat we ál onze emoties onderdrukken en als verdoofd beleven, niet alleen de negatieve maar ook de positieve zoals geluk, vreugde, dankbaarheid, Omdat we willen dat ons leventje perfect verloopt en omdat de maatschappij ons niet de tijd gunt om stop te zeggen en stil te staan bij bepaalde dingen. Dit is een gevaarlijke vicieuze cirkel die op lange termijn niet houdbaar is. Want hoe goed je ook denkt dat het nu zal gaan, er komt een tijd dat we ons weer kwetsbaar en slecht voelen. Dat we ons vragen beginnen stellen over de betekenis en de zin van het leven omdat we blijkbaar toch niet zo goed in ons vel zitten.

De oplossing? Jezelf kwetsbaar laten zijn, liefhebben met heel je hart (ook al zijn er geen garanties), dankbaar en vreugdevol zijn, ook in minder goede periodes waarin je jezelf misschien afvraagt of je wel goed bezig bent, of je zoveel van iemand kan houden,gewoon jezelf toelaten om dit te voelen zodat je weet dat je écht leeft. En als laatste, het jezelf waard vinden.

Hoewel dit toch wel eerder naar de new age kant begon te hellen, liet ik me op één of andere manier graag leiden door de boodschap die deze vrouw uitsprak. Ik kon er immers niet omheen dat er een kern van waarheid in zat.

Na de boodschap begon natuurlijk de zelfreflectie. Ik heb van mezelf altijd gevonden dat ik authentiek ben. Voor mij betekent dit recht in de spiegel kunnen kijken. Ook heb ik het gevoel intens en liefdevol in het leven te staan, genietend van de kleine en grote dingen. Maarmezelf kwetsbaar opstellen lukt me eigenlijk zelden, om niet te zeggen bijna nooit. Het punt van kritiek van de meeste van mijn vriendinnen.

De deurbel gaat en ik schrik op uit mijn gedachten. Is het al zo laat? Het is Ellen die me vandaag een bezoekje komt brengen om samen te klinken op het nieuwe jaar. Ik sluit de computer af en laat haar binnen. Zoals gewoonlijk vragen we elkaar hoe het gaat maar deze keer ben ik uiterst opmerkzaam betreft mijn gedrag en moet ik vaststellen dat ik het gesprek uiteindelijk altijd zo weet te draaien dat ik weinig over mezelf zeg en vooral bezig ben met haar. Niet omdat zij geen aandacht heeft voor mij maar vooral omdat ik zelf amper iets prijsgeef.

Als Ellen vertelt over haar onzekerheden en haar recente instorting, schrikt ze op als ik zeg dat ik dit ooit ook heb meegemaakt. Ze schrikt omdat het de eerste keer is dat ik dit zo expliciet zeg. En we kennen elkaar al zon 20 jaar. Ik neem nog een slokje van het glaasje cava dat voor me staat en vertel over de stress die zich gedurende maanden had opgestapeld en die 3 jaar geleden heeft geleid tot een burnout. Ik vertel haar alles. De ontkenning, het maar blijven doorgaan, leven voor de anderen zonder aandacht aan mezelf. De nood om het toch maar alleen te doorspartelen wat uiteindelijk ook gelukt is, maar niet zonder littekens achter te laten. Ze hoort dit voor de eerste keer en valt dan ook compleet uit de lucht door mijn verhaal, vooral omdat ze hier nooit iets van heeft gemerkt. Ik zwijg en denk:
Zo, het is gelukt. Mijn eerste kleine ontboezeming, de eerste scheur in het schild dat me omringt.

Het is even stil want Ellen heeft me nog nooit zo gezien. Ze ademt diep in en zegt: Mag ik blij zijn dat jij die momenten ook kent? Dat jij je ook eens slecht voelt en dat je het gevoel hebt dat je de wereld even niet aankan? Ik voelde me altijd zo stom als ik jou weer eens belde omdat het niet goed met me ging. Ik dacht dat ik wel ongelooflijk zwak moest zijn want bij jou leek altijd alles zo goed te gaan. Hoe raar het ook klinkt, het doet me deugd te horen dat je niet de superwoman bent die ik dacht dat je was. Het maakt je op één of andere manier meer menselijk en stelt me eigenlijk gerust. Je hoeft je niet altijd zo sterk te houden. Jij staat altijd klaar voor anderen maar zelf ben je een gesloten boek. En waarom? We kennen elkaar nu al zo lang. Jij bent het ook waard om voor gezorgd te worden.

Ik pink een traan weg, de eerste in haar bijzijn, en hoewel ik me hierover een halve seconde schaam, heb ik me nog nooit meer verbonden met haar gevoeld dan vandaag.

Brene Brown: The power of vulnerability | Video on TED.com

Iene miene mutte, het leven dat ik kies

Illustratie Kathy De Wit





Keuzes maken in het leven, iedereen wordt daar mee geconfronteerd. En de ene keuze is al moeilijker te maken dan de andere. We nemen dagelijks honderden kleine beslissingen op basis van dubbel zoveel keuzemogelijkheden: eten we vanavond pasta of aardappelen? Neem ik de bus of ga ik met de fiets naar het werk? Wandel ik deze middag naar het centrum van de stad of ga ik lunchen met de collegas in het nabijgelegen restaurant?


Daarnaast moeten er af en toe ook moeilijker beslissingen genomen worden: waar ga ik wonen? Kopen we dat huis of wachten we nog? Welke studie zal ik starten? Willen we wel of geen kinderen?,

Hoe zou ons leven eruit zien als we op dat cruciale moment een andere weg zouden genomen hebben? Zouden we gelukkiger zijn of net niet? Hebben we de juiste keuze gemaakt? En wat is dat dan, de juiste keuze? Je zou kunnen zeggen dat ik het allemaal niet op die manier moet bekijken en dat ik vooral moet relativeren, in het hier en nu leven. Meestal lukt dat ook. Maar af en toe komt dat kleine filosoofje dat in me zit naar boven gekropen en plooit mijn voorhoofd zich in de bedenkelijke modus (met jawel, de daarbij horende rimpelgolven die zich ondertussen een eigen plaatsje hebben veroverd).

Mr Nobody

Misschien is het daarom dat de film Mr Nobody, van de Belgische cineast Jaco Van Dormael, mij zo heeft overweldigd. Daarin vraagt de 120-jarige Nemo Nobody zich af of hij het juiste leven heeft geleid, de juiste vrouw heeft bemind. En geef nu toe, is dit niet iets wat we ons, in bepaalde fases van ons leven, allemaal afvragen? Je hoeft volgens mij niet noodzakelijkerwijs aan het einde van je leven te staan of in je zogenaamde midlifecrisis te zitten. Ook als prille dertiger sta je wel eens stil en kijk je zachtjes achterom. Misschien denk je op dat moment wel dat het tijd wordt om enkele vergeten dromen achterna te jagen. Je staat dan als het ware midden op het kruispunt, klaar om een belangrijke stap te zetten en jezelf in een bepaalde richting te duwen.

In de film wordt dat moment eigenlijk zeer mooi in beeld gebracht. Kleine Nemo en zijn ouders staan te wachten op het perron tot de trein komt. Zijn moeder verlaat immers het gezin en Nemo moet beslissen of hij met zijn moeder meegaat of achterblijft met zijn vader. Hij wordt verscheurd door de keuze die hij moet maken. In de film zie je uiteindelijk niet voor wie hij kiest maar je krijgt een beeld van de twee mogelijke scenarios. Tijdens de pubertijd en de aanloop naar de volwassenheid krijg je ook weer de verschillende mogelijke levenslopen te zien van het hoofdpersonage met de daarbij horende verschillende levenspartners. De 120-jarige Nemo praat over die verschillende levens alsof hij nu de mogelijkheid heeft gekregen om alle mogelijke versies van zijn leven te overzien. Als kijker heb je zelf een mening welke keuze hij had moeten maken maar dat is subjectief natuurlijk.

Stel dat wij, op het einde van ons leven, ook de mogelijkheid zouden hebben om terug te kijken naar wat voorbij is en hoe het eventueel anders had gekund. Zouden we daar klaar voor zijn? Misschien geraken we wel uitermate teleurgesteld of gefrustreerd als we nu ontdekken dat je het met optie C tot miljonair zou geschopt hebben of dat je grote liefde tien jaar geleden aan je deur stond maar dat je er toen geen aandacht aan hebt besteed. Zou ons dat niet meer kwaad dan goed doen?

Zou het omgekeerde niet veel interessanter zijn? De mogelijkheid krijgen om een blik op de toekomst te werpen en als het ware je eigen film te laten afspelen. Een film die ons een perfect beeld geeft waar elke kleine beslissing die we nemen ons uiteindelijk naartoe zal leiden.

Eternal Sunshine Of The Spotless Mind

En als we dan toch de verkeerde keuze hebben gemaakt of een bepaald hoofdstuk uit ons geheugen willen wissen, kunnen we misschien een beroep doen op dezelfde wetenschap zoals ze die in de film Eternal Sunshine Of The Spotless Mind gebruiken. Je gaat gewoon naar de dokter om iemand of iets te vergeten. Heeft iemand je hart gebroken? Laat alles in je hersenen deleten wat met die persoon te maken heeft, wandel na de behandeling naar buiten en het lijkt alsof er niets is gebeurd.

Onder het mom wat niet weet, niet deert zou dat een goede optie kunnen zijn. Je verdriet over een persoon of een gebeurtenis stopt onmiddellijk. Je vergeet alles wat er ook maar mee te maken heeft. Het betekent echter ook dat de goede herinneringen aan die persoon uit je geheugen verdwijnen. Dat je bij het ruiken van iemands parfum geen associatie meer zal maken, dat een liedje op de radio of het lievelingseten van die persoon geen enkele herinnering meer zal oproepen. En voor mij zijn melancholie en nostalgie toch belangrijk om gelukkig te zijn. Ook al betekent dit dat je maanden huilt om diegene die je kwijt bent.

Je kan jezelf dan ook de vraag stellen of het geen afbreuk zou doen aan je persoonlijke ontwikkeling en de manier hoe je in het leven staat. Worden we niet gevormd door de positieve maar ook de negatieve keuzes die we maken? Het leert ons immers verantwoordelijkheid dragen en we staan op die manier bewuster in het leven.

Het echte leven is natuurlijk geen film en we hebben geen enkele van de bovenstaande middelen tot onze beschikking om noch vooruit noch achteruit te kijken, laat staan om nare hoofdstukken te wissen. En misschien is dat maar goed ook.

Een lach en een traan

Zoals Toots Thielemans het altijd mooi verwoordt: het leven zweeft ergens tussen een lach en een traan en ik denk dat ik het niet beter kan omschrijven. Ik denk dat we ons moeten neerleggen bij het feit dat, door bepaalde keuzes te maken, verdriet en geluk vaak zeer dicht bij elkaar liggen. Door te leren uit onze fouten, reageren we anders als we dezelfde hindernissen opnieuw moeten nemen. Misschien moeten we niet te lang blijven stilstaan bij het verleden en de keuzes die we gemaakt hebben. Belangrijk is om er voor te zorgen dat je nu gelukkig bent met de keuzes die je ooit hebt gemaakt. En als dat niet zo is, moet je jezelf misschien weer even op dat kruispunt zetten.

Uit de keuken klinkt gestommel en de man des huizes roept: Liefje, heb je zin in een croissant of liever een chocoladekoek?